الگوهای جدید برآورد رطوبت نسبی روزانه در ناحیه کوهستانی ایران

روش مرسوم برآورد میانگین رطوبت‌نسبی روزانه معدل‌گیری از رطوبت‌نسبی ساعت های ‌استاندارد(6:30،12:30،18:30) است. منحنی ‌رطوبت‌نسبی روزانه چولگی دارد ومتقارن نیست. بنابراین استفاده از ضرایب مساوی برای برآورد متوسط روزانه دقیق نیست. همچنین فقط رطوبت‌نسبی نیمی از شبانه‌روز دراین روش‌ها درنظر گرفته ‌می‌شود. افزون براین منحنی‌های رطوبت‌نسبی‌روزانه به‌شرایط اقلیمی (خوشه‌بندی) و ماه نیز وابسته است. 149 ایستگاه‌ همدید ایران مطالعه شد. ابتدا خوشه بندی ایران برای تعیین ناحیه‌های همگن و همنوا با نه عامل هوا و اقلیم شناسی در دسترس (دما، بارش، تبخیر، رطوبت نسبی، دامنه تغییرات دمای سالانه، ارتفاعایستگاه و سه نمایه اقلیم‌بندی دومارتن، ایوانف و تورنت‌وایت) انجام شد. روش افرازی میانه محور با سه خوشه (نوارساحلی، کوهستانی و بیابانی-نیمه‌بیابانی) به ‌حجم‌های42، 60،48 به‌دست آمد. این مقاله ناحیه کوهستانی را انتخاب و الگوهایی جدید برای برآورد رطوبت نسبی روزانه ارائه داده است. چون حجم داده های خوشه کوهستانی زیاد است ناچار به استفاده از طرح نمونه‌گیری سیستماتیک دوری شد. الگوهای مختلف رگرسیونی خطی و غیرخطی (خطی‌پذیر) پس از غربال و آماده سازی بر داده‌های ساعتی برازش و سیزده الگوی برتر در ماه‌های مختلف و سالانه انتخاب شدند. مقادیر بالای ضریب تعیین تصحیح شده (Adj-R2) و آماره F قدرت بالای الگوها را نشان می‌دهد. کمترین ضریب تعیین این 13 الگو (989/0) مربوط به ماه ژانویه و بیشترین آن (997/0) مربوط به ماه سپتامبر است.  واسنجی و مقایسه الگوهای ارائه شده دراین مقاله با الگوهای مرسوم قدیمی نشان از دقت بیشتر الگوهای ارائه شده در این پژوهش دارد. معیار مقایسه میانگین مربع‌خطا است. این معیار نشان داد که الگوهای ارائه شده در این مقاله خطای کمتری دارند به طوری که MSE ماه های مختلف تقریبا نصف الگوی قدیمی (رابطه1) و بسیار کمتر از آرگون (رابطه 2) است.  متغیرهای مورد استفاده در الگوهای رگرسیونی رطوبت نسبی روزانه عبارت انداز: رطوبت نسبی ساعتی، معدل واقعی رطوبت‌نسبی روزانه. معدل رطوبت نسبی روز قبل، دمای حداکثر، حداقل و میانگین روزانه و بارش روزانه.